14 cách chữa zona thần kinh tại nhà tự nhiên dân gian thường áp dụng

Zona thần kinh là bệnh phổ biến và không còn xa lạ với người Việt Nam. Bệnh không nguy hiểm nhưng không điều trị đúng cách sẽ để lại nhiều biến chứng. Zona thần kinh nếu biết cách, vẫn điều trị được tại nhà. Vậy cách chữa zona thần kinh tại nhà ra sao? Có hiệu quả không?

Hiểu về bệnh zona thần kinh

1. Nguyên nhân

Virus Varicella zoster (VZV) thuộc họ virus herpes là tác nhân gây bệnh Zona thần kinh. Người nhiễm virus VZV lần đầu có những biểu hiện của bệnh thuỷ đậu. Sau khi khỏi hoàn toàn thủy đậu, virus Varicella vẫn còn tồn tại và sống ẩn trong hạch thần kinh trong nhiều tháng, nhiều năm. Khi gặp điều kiện thuận lợi như: căng thẳng, suy nhược cơ thể, suy giảm miễn dịch,… virus sẽ được kích hoạt trở lại và phát triển gây ra những biểu hiện của bệnh Zona. Zona thần kinh là một trong những biểu hiện của sự tái hoạt virus VZV. (1)

2. Triệu chứng

Triệu chứng của người phát bệnh Zona là đau, sốt, mệt mỏi, mất ngủ… Phát ban và mụn nước bên trong chứa chất lỏng tập trung nhiều chùm, thường chỉ xuất hiện 1 bên của cơ thể. Mụn nước khi vỡ tạo thành những vết loét, rỉ nhiều chất dịch. Sau đó thương tổn đóng mài và lành dần trong 1 - 3 tuần. Tuy nhiên biểu hiện đau vẫn còn và có thể kéo dài vài tháng hoặc lâu hơn.

Zona thần kinh có chữa khỏi không?

Zona thần kinh hiện nay chưa có cách chữa khỏi hoàn toàn, tuy nhiên vẫn có thuốc điều trị giảm thiểu triệu chứng cho người bệnh và giảm tần suất tái phát cũng như độ nặng của bệnh. Để tăng khả năng phục hồi và không gây ra những tổn thương nghiêm trọng nên điều trị bệnh càng sớm càng tốt. Thời gian điều trị lý tưởng trong vòng 72 giờ kể từ khi phát hiện các triệu chứng.

Zona thần kinh có tự hết không?

Có. Khi virus Varicella zoster (VZV) bùng phát, cơ thể hình thành các kháng thể kìm hãm và ức chế bệnh. Tuy nhiên, người bệnh tuyệt đối không chủ quan với bệnh vì nếu không điều trị, virus có thể lây lan mạnh, gây tổn thương nghiêm trọng trên da, tạo vết loét sâu dễ nhiễm trùng hoặc nặng hơn dẫn đến các biến chứng liệt dây thần kinh nhất là ở vùng mặt.

Hướng dẫn cách chữa zona thần kinh tại nhà theo dân gian tự nhiên

Từ xưa, khi bị Zona thần kinh, dân gian thường dùng những thực phẩm có sẵn trong tự nhiên như: củ tỏi, củ hành, nha đam… để giảm các biểu hiện khó chịu của bệnh Zona.

Tuy nhiên, hiệu quả điều trị của các phương pháp này thường hạn chế và cũng chưa có những bằng chứng khoa học nào chứng minh cho tính hiệu quả, độ an toàn khi điều trị. Chính vì vậy, những phương pháp này hiện chỉ mang tính chất tham khảo. Người bệnh cần được bác sĩ tư vấn tùy trường hợp cụ thể nếu muốn áp dụng.

1. Biện pháp tự nhiên

1.1 Tinh dầu

Đặc tính giảm kích ứng và chữa lành da, vì vậy nó được xem như một cách giảm triệu chứng mà Zona thần kinh mang lại.

• Dầu hoa cúc: Thành phần chamazulene có trong hoa cúc mang đặc tính chống viêm, kháng khuẩn, kháng nấm, chống dị ứng. Sử dụng tinh dầu hoa cúc giúp cải thiện vết loét, tái tạo da mới, hạn chế sẹo thâm hình thành.
• Dầu khuynh diệp: Thành phần cineole (hay còn gọi là eucalyptol) trong khuynh diệp giúp kháng viêm, giảm đau và tăng tốc độ lành vết loét.
• Dầu cây chè: Thành phần chủ yếu terpinen-4-ol, Eucalyptol, cineole, nerolidol và viridiflorol trong cây chè có tác dụng vừa kháng khuẩn, vừa chống viêm mạnh mẽ. Đồng thời, chất này thúc đẩy quá trình làm lành vết thương ngoài da, mờ sẹo hiệu quả.

1.2 Chườm lạnh

Cách để giảm đau hiệu quả không chỉ riêng khi bị zona thần kinh mà còn trong nhiều trường hợp khác. Nó tác động tại chỗ lên các tế bào đang sưng, đồng thời hơi lạnh khiến các dây thần kinh xung quanh khu vực tổn thương bị tê, ức chế quá trình dẫn truyền tín hiệu đau lên não bộ. Có 2 cách chườm lạnh hiệu quả sau đây:

• Đắp khăn lạnh: Lấy một chiếc khăn sạch, mềm để nhúng vào nước sạch để làm ẩm. Sau đó, bạn bỏ vào ngăn đông tủ lạnh tầm 5-10 phút, lấy ra đắp lên vùng da bị tổn thương bởi zona thần kinh. Bạn nên lặp đi lặp lại nhiều lần trong ngày mỗi khi vùng da nơi tổn thương có cảm giác khó chịu.
• Chườm đá: Nếu không có tủ lạnh, bạn có thể chườm lên vết thương bằng đá lạnh. Bạn bỏ đá vào miếng vải bọc sạch, sau đó chườm tầm 15 phút, không nên chườm đá lạnh trực tiếp lên da dễ gây bỏng nhiệt.

1.3 Mật ong

• Mật ong nguyên chất: Trong mật ong độ pH có tính axit sẽ giúp kháng khuẩn. Ngoài ra, mật ong có các chất chống oxy hóa, các chất dưỡng ẩm giúp vết thương mau lành.
• Kết hợp mật ong với dầu dừa: Trong thành phần của dầu dừa có hoạt tính kháng khuẩn mạnh. Bạn có thể kết hợp mật ong cùng với dầu dừa theo tỉ lệ 1:1. Thoa hỗn hợp lên da và để tầm 10-15 phút rồi rửa sạch với nước ấm. Bôi 2 lần trong ngày, tốt nhất vào mỗi buổi sáng và buổi tối.

1.4 Củ tỏi

Trong y học cổ truyền, tỏi có tính kháng vi khuẩn, sát trùng, chống viêm vết thương một cách tự nhiên. Nhờ đó, tỏi có thể giảm nguy cơ nhiễm khuẩn hoặc bội nhiễm ở các vết tổn thương do Zona thần kinh gây ra.

1.5 Củ hành

Củ hành chứa rất nhiều quercetin nên có tính chống viêm, kháng khuẩn cao, mang lại hiệu quả cho người bị Zona thần kinh. Đắp một lát hành vào vùng da bị Zona, để yên vài phút, sau đó rửa lại thật sạch bằng nước, y như sử dụng tỏi.

1.6 Nha đam

Nha đam còn gọi là cây lô hội. Gel nha đam chứa nhiều nước và các vitamin nhóm B, A, C, E, axit folic, axit salixylic, kẽm, magie, đồng và hơn 20 loại amino axit giúp ngăn phản ứng viêm, kiểm soát không cho tình trạng nhiễm khuẩn lan rộng. Bạn có thể sử dụng nha đam bằng cách biến thành nước để uống hoặc thoa lên da.

1.7 Bột ngô & soda baking

Giúp giảm ngứa hiệu quả. Trộn bột ngô và baking soda theo tỷ lệ 2:1, rồi thêm pha thêm nước để có được độ đặc mong muốn, trộn hỗn hợp thành bột nhão. Sau đó, bạn bôi hỗn hợp này lên vùng da phát ban. Rửa lại thật sạch bằng nước sau khoảng 10-15 phút sau. Có thể sử dụng nhiều lần trong ngày đến khi vết thương trên vùng Zona khô và không còn phát ban.

1.8 Kem dưỡng

Sử dụng những loại thuốc bôi ngoài da có các thành phần như: Fuchsin basic, phenol, acid boric, resorcinol, aceton,… hoặc những loại có tính kháng khuẩn mạnh. Kem dưỡng có thể làm tăng mức độ hiệu quả bằng cách làm dịu làn da bị kích ứng. Tuy nhiên, bạn nên sử dụng với liều lượng vừa đủ, tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng để không phải xảy ra tình trạng bị dị ứng với các thành phần có trong kem dưỡng. (2)

1.9 Làm sạch vùng tổn thương hằng ngày

Nhiều người nghĩ rằng khi đang mắc bệnh Zona nên hạn chế tắm rửa để tránh bệnh nặng thêm. Tuy nhiên, việc làm này phản khoa học và làm bệnh nặng hơn. Nếu không tắm, vi khuẩn trên lớp da chết càng tích tụ khiến vi khuẩn có cơ hội sinh sôi, phát triển mạnh. Bạn có thể tắm bằng nước ấm nhẹ nhàng dưới vòi sen giúp cơ thể thư giãn, dễ chịu.

1.10 Tắm yến mạch

Trong nước tắm yến mạch có chứa saponin hoặc flavonoid giúp kháng khuẩn, giảm viêm hiệu quả. Điều này giúp người bệnh Zona giảm ngứa, kích ứng và đau. Bạn có thể trộn một ly yến mạch với nước ấm, ngâm mình trong nước khoảng 10-15 phút. (3)

1.11 Bổ sung vitamin

Vitamin chiếm một phần rất nhỏ trong cơ thể nhưng đóng vai trò quan trọng để duy trì sự sống. Các loại thực phẩm giàu vitamin phải kể đến như: cá, rau xanh đậm, hạt, bông cải xanh, các loại trái cây,… có khả năng chống viêm, tăng sức đề kháng, ngăn virus xâm nhập, giảm các triệu chứng ngứa ngáy, khó chịu do bệnh gây ra. Ngoài ra, người bệnh cũng có thể bổ sung các loại vitamin tổng hợp.

1.12 Bỏ thuốc lá

Thuốc lá và các chất kích thích khác như: bia, rượu, đồ uống có cồn nói chung chính là tác nhân gây ức chế quá trình chuyển hóa, đào thải chất độc ở gan. Nếu sử dụng lâu dài, đặc biệt trong giai đoạn cơ thể đang chống chọi với virus gây bệnh Zona, sẽ làm việc sử dụng thuốc kháng virus trong điều trị sẽ không mang lại hiệu quả. Vì vậy, khi đang bị Zona thần kinh, bạn không nên sử dụng thuốc lá và các chất kích thích.

1.13 Cân bằng trạng thái căng thẳng, giảm stress

Một số người khi bị Zona cảm thấy căng thẳng, lo lắng do cơn đau, nóng rát gây ra. Điều này ảnh hưởng hệ thống miễn dịch, tạo cơ hội cho virus Zona phát triển mạnh hơn nữa.

Vì vậy, người bệnh cần thư giãn, nghe nhạc có thể giúp tạm quên cơn đau. Ngoài ra, bạn thử thêm các việc khác như đọc sách, xem một bộ phim, ngồi thiền,… giúp bạn thoải mái, tăng sức đề kháng cho cơ thể.

2. Chế độ ăn uống

Người đang trong thời kỳ bị Zona thần kinh nên có chế độ ăn uống hợp lý, khoa học và bổ sung các loại thực phẩm, chất dinh dưỡng cần thiết kèm theo nghỉ ngơi, tập thể dục, ngủ đủ giấc để tăng sức đề kháng, nhanh lành bệnh.

Có nên tự chữa bệnh zona thần kinh tại nhà không?

Có. Các biện pháp điều trị tự nhiên theo dân gian và các biện pháp hỗ trợ nêu trên giúp bạn phần nào trong điều trị Zona tại nhà. Tuy nhiên, bạn lưu ý một số vấn đề trong quá trình tại nhà:

• Bạn chắc chắn rằng đã hiểu rõ về bệnh và được bác sĩ khám, tư vấn, chỉ định loại thuốc cần sử dụng. Tuân thủ các phác đồ điều trị của bác sĩ đưa ra để đạt hiệu quả tối ưu. Không tự ý dùng thuốc khi chưa được bác sĩ kê toa.
• Giữ vệ sinh cá nhân sạch sẽ, chăm sóc đúng cách vùng da tổn thương. Đến ngay cơ sở y tế, bệnh viện gần nhất nếu phát hiện những dấu hiệu bất thường.
• Rửa tay thường xuyên, chăm sóc vùng da bị tổn thương, tránh chà xát mạnh, không để nước bẩn dính vào với vùng da nổi mụn nước, không làm vỡ các mụn nước vì có thể nhiễm trùng, gây nguy hiểm cho cơ thể.
• Mặc quần áo rộng rãi, thoáng mái, ngủ đúng giờ và giữ tinh thần luôn thoải mái, lạc quan.
• Tránh tiếp xúc với người khác, đặc biệt với trẻ em và phụ nữ mang thai.

Bài viết liên quan: 8 cách chữa zona thần kinh hiệu quả theo từng giai đoạn

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Điều trị Zona hiệu quả nhất trong 72h đầu khi có biểu hiện. Do đó, bạn cần đi khám bác sĩ càng sớm càng tốt khi bị bệnh. Trường hợp cơn đau kéo dài ảnh hưởng đến sinh hoạt, gây mất ngủ, bác sĩ có thể cho sử dụng thuốc giảm đau, thuốc kháng histamin giúp bạn dễ chịu hơn.

Biện pháp phòng ngừa zona thần kinh tái phát

Các biện pháp phòng Zona thần kinh hiệu quả:

• Tiêm phòng vắc xin, giúp ngăn ngừa đến 90% nguy cơ mắc và biến chứng của bệnh. Ngay cả khi đã mắc bệnh zona thần kinh, tiêm phòng vẫn ngăn bệnh tái phát. Tuy nhiên, một số người không thể tiêm phòng docó hệ miễn dịch yếu, phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú, có tiền sử dị ứng với vắc xin…
• Những người không thể tiêm vắc xin phòng bệnh, cần được theo dõi sức khỏe, tăng cường hệ miễn dịch bằng cách tập thể dục đều đặn, ăn uống khoa học, nghỉ ngơi hợp lý, tránh căng thẳng, mệt mỏi.

Trên đây là những cách chữa zona thần kinh tại nhà, hy vọng đã mang đến cho những độc giả những kiến thức bổ ích, góp phần trong việc điều trị thành công bệnh zona thần kinh, để cuộc sống luôn hạnh phúc, thoải mái.