Xét nghiệm men tim là gì? Mục đích chỉ định và quy trình [A-Z]

Xét nghiệm men tim là một phương pháp chẩn đoán quan trọng, đặc biệt liên quan đến việc phát hiện các vấn đề về tim mạch. Việc đo lường nồng độ các enzym này trong máu thông qua xét nghiệm men tim giúp các bác sĩ xác định xem bạn có đang hoặc đã trải qua một cơn nhồi máu cơ tim cấp hay không.

Xét nghiệm men tim là gì?

Xét nghiệm men tim giúp phát hiện tổn thương ở tế bào cơ tim. Men tim, hay còn gọi là dấu ấn sinh học tim, là các enzyme (protein) được giải phóng vào máu khi cơ tim bị tổn thương hoặc căng thẳng do thiếu oxy.

Trong điều kiện bình thường, nồng độ các enzyme và protein này trong máu rất thấp và ổn định. Tuy nhiên, khi cơ tim bị tổn thương do nhồi máu cơ tim cấp, viêm cơ tim do virus hoặc các nguyên nhân khác, các enzyme và protein sẽ phóng thích vào máu từ các tế bào cơ tim bị tổn thương. Tim thường giải phóng men tim vào máu trong vài giờ sau khi nhồi máu cơ tim cấp xảy ra.

Việc gia tăng nồng độ các dấu ấn sinh học này trong máu là dấu hiệu cho thấy cơ tim đã bị tổn thương. Xét nghiệm men tim giúp bác sĩ xác định được mức độ tổn thương và chết của tế bào cơ tim bệnh nhân bằng cách đo nồng độ một số enzyme và protein bao gồm creatine kinase (CK), đặc biệt là CK-MB, và các protein troponin T (TnT) và troponin I (TnI). (1)

Mục đích xét nghiệm men tim để làm gì?

Bác sẽ thực hiện xét nghiệm men tim với nhiều mục đích:

• Phát hiện sớm tổn thương tim: Xét nghiệm này giúp nhận diện các dấu hiệu tổn thương tim ngay từ giai đoạn đầu, từ đó có thể can thiệp kịp thời.
• Chẩn đoán các bệnh lý tim: Khi có các triệu chứng như đau ngực, đau thắt ngực và khó thở, xét nghiệm men tim giúp xác định nguyên nhân do các bệnh lý tim mạch như nhồi máu cơ tim cấp hoặc viêm cơ tim.
• Đánh giá hiệu quả điều trị: Xét nghiệm men tim giúp theo dõi và đánh giá hiệu quả của các liệu pháp điều trị, bao gồm thuốc và phẫu thuật tim, nhằm đảm bảo rằng các biện pháp này đang hoạt động hiệu quả trong việc bảo vệ và phục hồi chức năng tim. (2)

Phạm vi bình thường của chỉ số men tim là bao nhiêu?

Chỉ số men tim được cho là bình thường khi sở hữu:

• TnI: Dưới 0,12 mcg/L.
• TnT: Dưới 0,01 mcg/L.
• CK-MB: 0 - 3 mcg/L.

Tuy nhiên, để biết cơ tim có bị tổn thương hay không, cần phải dựa trên các triệu chứng cụ thể của bạn, kèm theo kết quả điện tâm đồ (ECG), siêu âm tim, X-quang tim phổi,… mới có thể xác định được. Ngoài những tổn thương về cơ tim, men tim cũng có thể tăng do một số bệnh lý khác như viêm màng ngoài tim cấp, suy thận mạn, thuyên tắc phổi cấp, suy tim cấp nặng, viêm cơ tim, sốc nhiễm trùng,…

Quy trình xét nghiệm men tim

Quy trình xét nghiệm men tim được thực hiện bao gồm các bước:

• Bước 1: Sử dụng garo buộc quanh cánh tay trên của người bệnh để tạm thời ngăn dòng máu chảy, giúp việc lấy máu dễ dàng hơn.
• Bước 2: Sát khuẩn vị trí lấy máu bằng cồn hoặc povidone-iodine để đảm bảo vùng da sạch khuẩn trước khi chích kim.
• Bước 3: Đặt kim vào tĩnh mạch của người bệnh để bắt đầu lấy máu.
• Bước 4: Gắn ống xylanh vào kim tiêm để lấy máu từ tĩnh mạch chảy vào ống.
• Bước 5: Khi đã đủ lượng máu cần thiết, tháo garo và kim tiêm ra khỏi tay người bệnh để hoàn tất lấy máu.
• Bước 6: Đặt một miếng gạc hoặc bông gòn lên vị trí chích kim, tạo áp lực nhẹ để cầm máu rồi băng lại.

Thông thường, người bệnh không cảm thấy đau đớn sau khi lấy máu làm xét nghiệm. Tuy nhiên, một số trường hợp có thể gặp phải cảm giác đau nhẹ hoặc bầm tím. Mức độ đau đớn phụ thuộc vào độ nhạy cảm của từng người và kỹ thuật lấy máu của nhân viên y tế.

Kết quả xét nghiệm men tim nói lên điều gì?

Xét nghiệm men tim đo lường nồng độ enzyme trong máu, được tính bằng đơn vị nanogram trên mililit (ng/ml). Kết quả này cung cấp thông tin quan trọng như:

• Chẩn đoán nhồi máu cơ tim cấp: Nồng độ cao của troponin hoặc CK-MB thường khẳng định rằng đã xảy ra một cơn nhồi máu cơ tim cấp. Bác sĩ sẽ sử dụng kết quả này cùng với các triệu chứng lâm sàng và các xét nghiệm khác như điện tâm đồ (ECG) để xác nhận chẩn đoán.
• Theo dõi điều trị: Đối với bệnh nhân đã bị nhồi máu cơ tim, xét nghiệm men tim được sử dụng để theo dõi hiệu quả của các phương pháp điều trị và xác định sự phục hồi của cơ tim
• Đánh giá các vấn đề tim mạch khác: Ngoài nhồi máu cơ tim, xét nghiệm men tim còn giúp phát hiện các bệnh lý khác như viêm cơ tim, bệnh tim giãn nở và các tình trạng gây tổn thương cơ tim.

Các xét nghiệm đi kèm xét nghiệm men tim giúp chẩn đoán tim mạch

Để chẩn đoán chính xác các bệnh lý tim mạch, bệnh nhân thường được yêu cầu thực hiện một số xét nghiệm bổ sung sau:

1. Chụp X-quang ngực

Phương pháp sử dụng tia X để đánh giá lồng ngực và các cơ quan bên trong, bao gồm tim và phổi. Chụp X-quang ngực giúp phát hiện các dấu hiệu như: Tim phình to hoặc mở rộng, sự xuất hiện của các dấu hiệu tắc nghẽn không bình thường trong hệ thống tuần hoàn.

2. Siêu âm tim

Sử dụng sóng siêu âm để tạo hình ảnh về hoạt động co bóp và cấu trúc của tim. Siêu âm tim giúp chẩn đoán các bệnh lý như viêm cơ tim và bệnh tim giãn nở bằng cách cung cấp thông tin về: Chức năng tim bị tổn thương, phát hiện dịch trong màng ngoài tim hoặc máu đông ở thành tim,…

3. Siêu âm tim qua thực quản

Đầu dò siêu âm được đưa qua miệng, qua cổ họng và vào thực quản. Vì thực quản nằm gần các buồng tim và các mạch máu lớn, kỹ thuật này cung cấp hình ảnh chi tiết và rõ ràng về cấu trúc tim, giúp chẩn đoán chính xác các vấn đề về tim mạch.

4. Điện tâm đồ

Phương pháp này ghi lại hoạt động điện của tim để phát hiện rối loạn nhịp tim, nhồi máu cơ tim và suy tim. Đặc biệt quan trọng trong chẩn đoán viêm cơ tim và các vấn đề dẫn truyền.

5. Trắc nghiệm gắng sức

Bằng cách theo dõi hoạt động của tim trong điều kiện gắng sức, bác sĩ có thể đánh giá lưu lượng máu đến cơ tim và phát hiện các bất thường về tim. Kiểm tra này thường bao gồm việc so sánh hình ảnh của tim trước và sau khi làm nghiệm pháp gắng sức.

6. Chụp động mạch vành

Phương pháp sử dụng thuốc cản quang và tia X để đánh giá dòng máu trong các động mạch vành, tìm kiếm các vùng bị tắc nghẽn. Đây là một phần của nhóm kỹ thuật chẩn đoán thông tin, giúp bác sĩ xác định mức độ tắc nghẽn và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.

7. Chụp cắt lớp phản xạ Positron (PET)

Đây là kỹ thuật sử dụng chất phóng xạ để tạo hình ảnh chi tiết về chức năng của tim. PET thường được sử dụng để đánh giá lưu lượng máu và chức năng của cơ tim, phát hiện các vùng bị tổn thương do thiếu máu hoặc nhồi máu cơ tim.

Những xét nghiệm này cung cấp thông tin toàn diện giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác các bệnh lý tim mạch và đề xuất phương pháp điều trị hiệu quả.

BVĐK Tâm Anh là địa chỉ xét nghiệm men tim uy tín, nhanh có kết quả

Khi xuất hiện các triệu chứng bất thường hoặc có dấu hiệu nghi ngờ về bệnh lý tim mạch, người bệnh nên đến các chuyên khoa tim mạch tại các bệnh viện uy tín để được bác sĩ chẩn đoán và can thiệp kịp thời.

Trung tâm Tim mạch Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh là địa chỉ đáng tin cậy trong việc khám, chẩn đoán và điều trị các vấn đề về tim mạch và rối loạn nhịp tim. Với đội ngũ bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm cùng cơ sở vật chất và trang thiết bị hiện đại, Trung tâm cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe tim mạch toàn diện. Các thiết bị tiên tiến bao gồm:

• Máy đo ECG 12 chuyển đạo.
• Máy siêu âm tim chuyên dụng.
• Máy theo dõi điện tim 24 giờ (Holter ECG).
• Máy chụp CT 1975 lát cắt đồng bộ chính hãng duy nhất ở Việt Nam, được đặt hàng đầu tiên tại Đông Nam Á.
• Hệ thống máy DSA - máy chụp mạch vành 2 bình diện, hỗ trợ chụp và can thiệp bệnh mạch vành, bệnh động mạch ngoại biên và bệnh động mạch chủ.

Để đặt lịch khám, tư vấn và điều trị trực tiếp với các bác sĩ tại Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách hàng có thể liên hệ theo thông tin sau:

Nhờ sự kết hợp giữa chuyên môn cao và trang thiết bị hiện đại, Trung tâm Tim mạch Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh luôn mang lại hiệu quả điều trị tốt nhất cho người bệnh. Xét nghiệm men tim là một phương pháp chẩn đoán quan trọng trong y học, giúp các bác sĩ xác định xem bạn có đang hoặc đã trải qua một cơn đau tim hay không. Khi phát hiện các triệu chứng bất thường đặc biệt là những bệnh nhân tim mạch, người bệnh cần nhanh chóng đến cơ sở y tế gần nhất để được điều trị kịp thời tránh dẫn đến những biến chứng nguy hiểm.