Đời sống văn hóa

Cả nước đang hướng đến kỷ niệm 49 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2024), một ngày lễ của niềm vui và sự hân hoan trong cuộc sống tự do, độc lập.

Nhân dịp này, cùng bàn về ngày Hạnh phúc 20 tháng 3 vừa qua. Trong suy nghĩ và cảm nhận, mỗi người sẽ có những quan niệm khác nhau về hạnh phúc. Vậy hạnh phúc là gì? Vì sao lại chọn ngày 20 tháng 3 là ngày Hạnh phúc?

Hạnh phúc là một khái niệm phức tạp và mang tính chủ quan. Nó không chỉ đơn thuần là một trạng thái tâm lý, mà còn là sự cân bằng và hài hòa giữa các khía cạnh khác nhau của cuộc sống. Đối với mỗi người, hạnh phúc có thể có ý nghĩa khác nhau. Điều quan trọng là chúng ta hiểu rằng hạnh phúc không chỉ đến từ sự giàu có vật chất, mà còn đến từ tình yêu, sự gắn kết và đáng tin cậy trong quan hệ cá nhân, sự phát triển bản thân và cống hiến cho mục tiêu lớn hơn bản thân.

Tháng 6 năm 2012, Liên Hợp Quốc đã tuyên bố chọn ngày 20 tháng 3 là Ngày Quốc tế Hạnh phúc. 193 nước thành viên (trong đó có Việt Nam) cùng cam kết sẽ ủng hộ ngày này bằng các nỗ lực nâng cao chất lượng cuộc sống, xây dựng xã hội công bằng, phát triển bền vững, nhằm đem lại hạnh phúc cho người dân.

Ngày Hạnh phúc được lấy từ ý tưởng của Bhutan, một vương quốc bé nhỏ nằm sâu trong lục địa miền đông Himalayas, vốn được đánh giá là nước có chỉ số hạnh phúc cao dựa trên các yếu tố: sức khỏe, tinh thần, giáo dục, môi trường, chất lượng quản lý và mức sống của người dân. Đại diện quốc gia Bhutan cho rằng nhu cầu về Ngày Hạnh phúc này là đối với tất cả các quốc gia và con người trên toàn thế giới để có những bước vượt lên trên sự khác biệt giữa các nước và con người trên toàn thế giới, và liên kết, đoàn kết toàn nhân loại.

Ngày 20 tháng 3 được chọn là ngày Quốc tế Hạnh phúc vì đây là ngày đặc biệt trong năm, khi mặt trời nằm ngang đường xích đạo, nên trong ngày này có độ dài ngày và đêm bằng nhau. Vì thế ngày này còn là biểu tượng cho sự hài hòa, cân bằng của vũ trụ. Thế nên việc chọn ngày 20/3 là Ngày Quốc tế Hạnh phúc cũng truyền tải thông điệp rằng cân bằng, hài hòa là một trong những chìa khóa để mang đến hạnh phúc.

Thực hiện mục tiêu phát triển an sinh xã hội, xây dựng gia đình Việt Nam no ấm, tiến bộ, hạnh phúc và hưởng ứng Ngày Quốc tế Hạnh phúc 20/3 do Liên hợp Quốc phát động, ngày 26/12/2013 Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 2583/QĐ-TTg phê duyệt Đề án “Tổ chức các hoạt động nhân Ngày Quốc tế Hạnh phúc 20 tháng 3 hằng năm” nhằm nâng cao nhận thức của các cấp, ngành, tổ chức, cá nhân, gia đình, toàn xã hội về Ngày Quốc tế hạnh phúc, từ đó có hành động cụ thể, thiết thực xây dựng gia đình hạnh phúc, cộng đồng hạnh phúc của người Việt Nam; tăng cường sự tham gia, phối hợp giữa các cấp, ngành, các tầng lớp nhân dân và sự hợp tác, giúp đỡ của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước đối với các hoạt động nhân Ngày Quốc tế Hạnh phúc.

Việt Nam là quốc gia có hàng ngàn năm lịch sử, do đó không hề xa lạ với mục tiêu hạnh phúc. Kể từ khi nước Việt Nam dân chủ cộng hòa (nay là nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam) ra đời đến nay, “Độc lập - Tự do - Hạnh phúc” đã trở thành tôn chỉ quốc gia. “Độc lập là tiền đề của tự do, hạnh phúc của nhân dân. Tự do, hạnh phúc của nhân dân là thước đo giá trị, là mục tiêu của độc lập dân tộc. Hạnh phúc của nhân dân chỉ trọn vẹn khi là công dân của một nước độc lập và có đời sống vật chất ngày càng đầy đủ, có đời sống tinh thần lành mạnh. Nhân dân phải là người chủ thực thụ của đất nước và của quá trình phát triển. Mọi người đều có điều kiện để phát triển toàn diện, hướng tới chân, thiện, mỹ. Đó cũng luôn là mục tiêu, là động lực để chúng ta tiếp tục đổi mới mạnh mẽ, quyết tâm xây dựng và bảo vệ một nước Việt Nam dân giàu, nước mạnh, công bằng, dân chủ, văn minh”.

Chủ đề của ngày Quốc tế Hạnh phúc năm 2024 là “Hạnh phúc cho mọi người”. Các nội dung tuyên truyền năm nay gồm: Nêu gương người tốt, việc tốt; các hoạt động xây dựng gia đình hạnh phúc, cộng đồng hạnh phúc; phê phán những biểu hiện, hành vi bạo lực gia đình, vi phạm pháp luật về gia đình; khuyến khích mọi cá nhân, tổ chức, cộng đồng có hoạt động tích cực đem lại hạnh phúc cho người thân, gia đình, cộng đồng. Việc tổ chức Ngày Quốc tế Hạnh phúc là để cùng cả thế giới biểu thị mong muốn, niềm tin và quyết tâm phấn đấu vì một thế giới hòa bình, không có chiến tranh, không còn đói nghèo; một thế giới thịnh vượng và bền vững; một thế giới mà tất cả mọi người dù khác màu da, dân tộc, tôn giáo đều được hưởng trọn vẹn niềm hạnh phúc.

Để tạo ra hạnh phúc cho bản thân và những người xung quanh, chúng ta cần lắng nghe và chăm sóc bản thân. Điều này bao gồm việc chăm sóc sức khỏe cả về thể chất lẫn tinh thần, tìm hiểu và theo đuổi những điều mà chúng ta yêu thích và tạo ra thời gian cho những hoạt động giúp chúng ta thư giãn và tái tạo năng lượng. Đồng thời, việc xây dựng và duy trì các mối quan hệ xã hội là một phần quan trọng để đạt được hạnh phúc. Tương tác với gia đình, bạn bè và cộng đồng không chỉ làm tăng sự hạnh phúc cá nhân, mà còn giúp xây dựng một mạng lưới hỗ trợ tình yêu thương xung quanh chúng ta.

Ngoài ra, để đạt được hạnh phúc bền vững, chúng ta cần quan tâm đến hạnh phúc của những người khác và tham gia vào các hoạt động xã hội có ý nghĩa. Đó có thể là việc tham gia vào các tổ chức từ thiện, góp phần vào việc giảm nghèo, nâng cao giáo dục và y tế. Tạo ra một xã hội công bằng và bình đẳng là một yếu tố quan trọng trong việc xây dựng hạnh phúc cho cả cá nhân và cộng đồng. Hạnh phúc cũng liên quan mật thiết đến bảo vệ môi trường và sự phát triển bền vững. Sự cân bằng giữa con người và thiên nhiên là yếu tố then chốt để đảm bảo hạnh phúc kéo dài cho nhân loại.

Trên thực tế, mỗi ngày đều có thể là ngày Quốc tế Hạnh phúc nếu chúng ta chấp nhận trách nhiệm cá nhân và hành động để tạo ra hạnh phúc cho bản thân và những người xung quanh. Đó có thể là những hành động nhỏ như trao đổi nụ cười và lời chúc tốt đẹp, lắng nghe và chia sẻ với người khác, hoặc thực hiện những hành động nhân đạo để giúp đỡ những người gặp khó khăn hơn chúng ta.

Tóm lại, hạnh phúc không chỉ là một mục tiêu cá nhân, mà còn là một tầm nhìn toàn cầu. Khi chúng ta tạo ra hạnh phúc cho bản thân và những người xung quanh, chúng ta đang góp phần xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn, với sự thịnh vượng và hòa bình. Đơn giản hơn, chúng ta biết chấp nhận thực tế là hạnh phúc. Biết vươn lên và hướng đến tương lai tốt đẹp bằng chính năng lực, bằng việc tôn trọng các đạo đức truyền thống và các qui chuẩn xã hội, sự tự tôn pháp luật để làm giàu tri thức, làm giảu của cải chính bản thân, gia đình là hạnh phúc.

Ngày Quốc tế Hạnh phúc là một lời nhắc nhở rằng chúng ta có thể làm thay đổi và tạo ra hạnh phúc. Hãy cùng nhau hành động để xây dựng một thế giới hạnh phúc hơn cho tất cả mọi người.

Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 10 tháng 4 năm 2024

Võ Cư

Phòng Truyền thông - Giáo dục - Quan hệ quốc tế

Tài liệu tham khảo:

1. Báo Điện tử Chính phủ: https://baochinhphu.vn/ngay-quoc-te-hanh-phuc-nghi-ve-yeu-thuong-va-chia-se-102289333.htm
2. Matthieu Ricard (2020) Bàn về hạnh phúc, Nxb Lao Động